Prowadzenie działalności gospodarczej jako spółki cywilnej nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem. Szczególnie gdy działalność rośnie, zaczyna przynosić coraz większe przychody, warto rozważyć przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową. W tym artykule pokazuję krok po kroku, jak przebiega przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową w trybie uproszczonym. 

Co to jest przekształcenie?

Przekształcenie jest wygodną formą zmiany formy działalności gospodarczej. Przekształcona spółka przejmuje wszystkie prawa i obowiązki wspólników spółki cywilnej. Następuje to z mocy samego prawna.

Oznacza to, że nie trzeba np. zawierać nowej umowy sprzedaży energii elektrycznej czy nowej umowy najmu. Co ważniejsze, niepotrzebny też jest aneks. Przekształcenie spółki cywilnej powoduje, że nowy podmiot automatycznie wstępuje w całość praw i obowiązków danego podmiotu.

Dzięki przekształceniu unikamy wielu dodatkowych formalności.

Czy spółkę cywilną można przekształcić?

Tak, spółkę cywilną można przekształcić. Może ona być przekształcona w inną spółkę handlową.

O tym mówi wprost art. 551 kodeksu spółek handlowych:

§ 2. Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową, inną niż spółka jawna. Przepis ten nie narusza przepisów art. 26 § 4–6.
§ 3. Do przekształcenia, o którym mowa w § 2 zdanie pierwsze, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową, z tym że do skutków przekształcenia stosuje się art. 26 § 5.

Cytowany przepis nakazuje stosować do przekształcenia spółki cywilnej przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej. Dlatego nie dziw się, proszę, że dalej będę cytować przepisy dotyczące spółki jawnej. Nie jest to błąd. Te przepisy trzeba stosować.

Jak będzie wyglądała spółka cywilna po przekształceniu w spółkę komandytową?

Zanim przejdziemy do opisu działalności, pokażę Ci, co powstanie po przekształceniu.

Na początku mamy spółkę cywilną, a w zasadzie np. dwóch wspólników prowadzących działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej.

Po całym przekształceniu będziemy mieć:

• spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, której wspólnikami będą wspólnicy spółki cywilnej;
• spółkę komandytową, w której komplementariuszem będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a komandytariuszami będą dotychczasowi wspólnicy spółki cywilnej.

Całą działalność operacyjną będzie prowadzić spółka komandytowa. To ona będzie zawierać umowy, świadczyć usługi, zatrudniać pracowników czy współpracowników. Ona też będzie administratorem danych osobowych zgodnie z RODO.

Natomiast rola spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie polegała na reprezentowaniu spółki komandytowej. To członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będą np. podpisywać umowy w imieniu spółki komandytowej.

Oczywiście nie jest to jedyny model przekształcenia. Wspólnicy nie muszą powoływać dodatkowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Swego czasu, z uwagi na optymalizacje podatkowe, był to bardzo popularny model prowadzenia działalności. Dlatego w tym artykule opisuję właśnie takie przekształcenie. Natomiast role wspólników w spółce komandytowej można określić również inaczej. 

Po co tak skomplikowany model przekształcenia spółki cywilnej w komandytową?

Wszystko sprowadza się do ograniczenia odpowiedzialności dotychczasowych wspólników spółki cywilnej. Prowadząc spółkę cywilną, odpowiadali oni całym swoim majątkiem. W tym modelu za długi spółki komandytowej całym majątkiem odpowiada spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pozostali wspólnicy natomiast – do wysokości sumy komandytowej. Jeżeli długi spółki komandytowej będą wyższe niż suma komandytowa, wspólnicy będą wolni od tej odpowiedzialności.

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową w trybie uproszczonym

W tym artykule zajmuję się tylko przekształceniem w tzw. trybie uproszczonym.

Ten tryb przekształcenia został uregulowany w art. 582 kodeksu spółek handlowych.

W przypadku przekształcenia spółki jawnej albo spółki partnerskiej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, nie stosuje się przepisów art. 557–561. Nie dotyczy to obowiązku przygotowania dokumentów wymienionych w art. 558 § 2 pkt 1 i 2.

Tryb uproszczony powoduje, że jest prościej i szybciej. Nie musimy sporządzać m.in.:

• planu przekształcenia;
• wyceny składników majątku;
• sprawozdania finansowego dla celów przekształcenia;
• ustalenia wartości bilansowej udziałów/akcji;
• opinii biegłego rewidenta.

Krok 1. Weryfikacja umowy spółki cywilnej

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową należy zacząć od sprawdzenia umowy spółki cywilnej. Artykuł 582 kodeksu spółek handlowych wskazuje, że przekształcić w trybie uproszczonym można tylko taką spółkę, w której wszyscy wspólnicy mają prawo do prowadzenia spraw spółki.

Jeżeli w umowie spółki cywilnej widnieje zapis, że każdy wspólnik może prowadzić sprawy spółki, to przechodzimy do kroku nr 2.

Jeżeli takiego zapisu nie ma, trzeba sporządzić aneks do umowy spółki cywilnej. Na to oczywiście muszą się zgodzić wszyscy wspólnicy. Jeżeli nie ma zgody wszystkich wspólników spółki cywilnej na wprowadzenie takich zmian, to niestety przekształcenie w trybie uproszczonym nie będzie możliwe.

Krok 2. Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Krok drugi to założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Można to zrobić:

• tradycyjnie u notariusza;
• za pomocą systemu S24 – czyli przez internet.

Jeżeli wspólnikom zależy na czasie, to najlepiej skorzystać z założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością online. Jest to o wiele szybsze. Spółka może być już założona następnego dnia.

Jest to też tańsza opcja. Nie trzeba ponosić kosztów sporządzenia aktu notarialnego przez notariusza. Również opłata sądowa jest niższa. Za rejestrację spółki i ogłoszenie w MSiG opłaty wynoszą 350 zł. Gdy umowę spółki sporządza notariusz, koszty wzrastają do 600 zł.

Skorzystanie z systemu S24 daje z kolei tylko ograniczone możliwości w ustaleniu treści umowy. W systemie S24 wspólnicy wybierają z gotowych opcji kształt umowy spółki. Podpisując umowę u notariusza, wspólnicy mają zatem większą swobodę w kształtowaniu treści umowy.

Wspólnicy mogą zdecydować się też na mieszane rozwiązanie. Na początku zawrzeć umowę spółki za pomocą systemu S24. A później, gdy spółka będzie już funkcjonować, zmienić umowę w całości lub części u notariusza.

Krok 3. Aneks do umowy spółki cywilnej

Po utworzeniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnicy powinny znów zmieć umowę spółki cywilnej. Tym razem do spółki powinna przystąpić jako wspólnik spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Oczywiście spółka z ograniczoną odpowiedzialnością też musi mieć prawo do prowadzenia spraw spółki.

Krok 4. Faktyczne przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową

Następnie wspólnicy spółki cywilnej, w tym nowy wspólnik – tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością:

• podejmują uchwałę o przekształceniu spółki cywilnej w spółkę komandytową;
• przyjmują umowę spółki komandytowej.

Krok 5. Rejestracja spółki komandytowej w KRS

Po podjęciu uchwały o przekształceniu oraz po przyjęciu treści umowy spółki komandytowej pozostaje zgłoszenie tych zmian do rejestru przedsiębiorców.

Należy wypełnić odpowiedni wniosek online w Portalu Rejestrów Sądowych. Wniosek ten należy również opłacić.

Moment przekształcenia spółki cywilnej w komandytową

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową następuje w momencie wpisu przekształconej spółki do rejestru.  Datę wpisu do rejestru można sprawdzić w wyszukiwarce KRS.

Nowa spółka komandytowa będzie miała ten sam numer NIP i REGON co spółka cywilna. 

Ile trwa przekształcenie spółki cywilnej w spółkę komandytową?

Głównym czynnikiem wpływającym na czas przekształcenia spółki jest oczekiwanie na rejestrację w KRS. Wydziały rejestrowe mają różne obłożenie. W Warszawie pewnie czas oczekiwania będzie krótszy niż np. w sądzie w Koszalinie. Nie ma tu jednak reguły.

Procedura przekształcenia spółki cywilnej w spółkę komandytową potrwa krócej, jeżeli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zostanie założona w systemie S24 lub wspólnicy skorzystają z gotowej spółki. Wtedy nie będzie trzeba czekać na rejestrację w KRS spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Cały proces powinien trwać około 3–4 miesięcy.

Jeżeli chcesz przekształcić spółkę cywilną w spółkę komandytową lub masz inne pytania, zapraszam do KONTAKTU.