Jeżeli rozważasz przekształcenie swojej jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółkę akcyjną, to zapewne głównym powodem, dla którego chcesz to zrobić, jest ograniczenie odpowiedzialności za długi. Jeżeli jednak myślisz, że Twoja odpowiedzialność po przekształceniu działalności gospodarczej będzie całkowicie wyłączona, to niestety muszę Cię zmartwić.
Przekształcenie jako sposób na uniknięcie odpowiedzialności za długi przedsiębiorcy
W dużym uproszczeniu przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej polega na tym, że przekształcona spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Ta przekształcona spółka przejmie wszystkie Twoje długi wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej.
Natomiast Ty po przekształceniu staniesz się akcjonariuszem albo wspólnikiem spółki. Co do zasady zaś wspólnik czy akcjonariusz nie odpowiadają za długi spółki.
Jednak przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę nie powoduje, że unikniesz odpowiedzialności za długi swojej „jednoosobowej działalności gospodarczej”.
Solidarna odpowiedzialność przedsiębiorcy i spółki
Po przekształceniu działalności następuje „okres przejściowy”.
Podczas niego odpowiadasz z przekształconą spółką solidarnie za długi, które powstały przed przekształceniem Twojej działalności gospodarczej.
Wynika to z art. 58413 kodeksu spółek handlowych.
Brzmi on następująco:
Osoba fizyczna, o której mowa w art. 551 par. 1, odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.
Mimo że po przekształceniu dług staje się długiem przekształconej spółki, to i tak za niego odpowiadasz.
Twoja odpowiedzialność po przekształceniu działalności gospodarczej będzie więc:
- osobista;
- nieograniczona;
- solidarna ze spółką.
Na czym polega solidarna odpowiedzialność po przekształceniu firmy?
Odpowiedzialność solidarna polega na tym, że wierzyciel może wybrać, od kogo będzie dochodził swoich należności.
Może dochodzić należności:
- tylko od spółki;
- tylko od Ciebie;
- zarówno od spółki, jak i od Ciebie.
Ponadto zaspokojenie wierzyciela przez jednego ze współdłużników zwalnia pozostałych z płatności. To znaczy, że jeżeli spółka spłaci dług, nie musisz już drugi raz spełniać tego zobowiązania. Podobnie jeżeli spłacisz dług, to spółka drugi raz nie będzie musiała płacić wierzycielowi.
Za które długi przedsiębiorca odpowiada solidarnie po przekształceniu działalności gospodarczej?
Twoja solidarna odpowiedzialność ze spółką będzie ograniczona.
Po pierwsze, dla powstania Twojej odpowiedzialności kluczowy jest moment powstania zobowiązania. Trzeba ustalić, czy powstało ono przed czy po przekształceniu. Jeżeli zobowiązanie powstało po przekształceniu, to nie odpowiadasz za ten dług solidarnie ze spółką.
Jeżeli więc spółka zawrze umowę już po przekształceniu, to dług wynikły z tej umowy nie będzie podlegał solidarnej odpowiedzialności.
Więcej o odpowiedzialności członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za długi spółki
Dla powstania solidarnej odpowiedzialności ma znaczenie moment powstania długu, a nie termin jego wymagalności.
Dla przykładu, przedsiębiorca miał do zapłacenia fakturę z 30 dniowym terminem płatności. W trakcie biegu terminu płatności, przekształcił on swoją działalność w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Mimo, że termin płatności faktury przypada po przekształceniu działalności gospodarczej, to i tak przedsiębiorca odpowiada za ten dług solidarnie ze spółką.
Więcej o tym kiedy roszczenie staje się wymagalne
Po drugie, solidarna odpowiedzialność dotyczy tylko i wyłącznie zobowiązań, które są związane z prowadzoną działalnością przekształcanego przedsiębiorcy. Więc spółka nie będzie mogła odpowiadać solidarnie za Twoje długi, które nie są związane z prowadzoną działalnością (np. za niespłacony kredyt na zakup domu).
Czasowe ograniczenie odpowiedzialności
Twoja solidarna odpowiedzialność ze spółką jest też ograniczona czasowo.
Wynosi ona 3 lata.
Termin biegnie od momentu przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową.
Dniem przekształcenia jest dzień wpisu do rejestru przekształconej spółki. Od tego dnia należy liczyć trzyletni termin solidarnej odpowiedzialności.
Wytoczenie powództwa a czas trwania odpowiedzialności
Jednak upływ 3 lat od dnia przekształcenia nie powoduje, że możesz czuć się bezpiecznie.
Wystarczy, że wierzyciel przed upływem trzyletniego terminu złoży przeciwko Tobie pozew o zapłatę.
Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 lutego 2017 roku (sygn. akt III CZP 98/16). Sąd Najwyższy stwierdził, że dłużnik będący osobą fizyczną ponosi solidarną odpowiedzialność na podstawie art. 584[13] kodeksu spółek handlowych, jeżeli wierzyciel wytoczy przeciwko niemu powództwo w okresie biegu terminu określonego w tym przepisie.
Sprawa sądowa może się toczyć kilka lat, a mimo to przedsiębiorca, w razie niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, będzie musiał spłacić swój dług.
Więcej o tym, ile może trwać proces sądowy
Jeżeli chcesz skorzystać z indywidualnej porady prawnej, to zapraszam do KONTAKTU.