Przez cały okres umowy leasingu właścicielem przedmiotu leasingu jest firma leasingowa. Ale to leasingobiorca faktycznie korzysta z przedmiotu leasingu. Kto w takim razie odpowiada za szkodę całkowitą powstałą w trakcie obowiązywania umowy leasingu i jakie niesienie to ze sobą skutki?

Czym jest szkoda całkowita w umowie leasingu? 

Przez szkodę całkowitą należy rozumieć sytuację, w której przedmiot leasingu uległ takiemu zniszczeniu, że całkowity koszt jego naprawy przekracza jego wartość na dzień zaistniałej szkody.

Inaczej mówiąc naprawa przedmiotu leasingu jest nieopłacalna.

Przy powstaniu szkody całkowitej, ubezpieczyciel nie pokrywa kosztów naprawy, a wypłaca odszkodowanie. Wysokość odszkodowania odpowiada wartości przedmiotu leasingu przed uszkodzeniem, pomniejszonej o wartość pozostałych części, które ocalały i mogą zostać sprzedane.

Kto odpowiada za szkody w przedmiocie leasingu? 

Odpowiedzialność za wszelkie zniszczenia czy szkody powstałe w przedmiocie leasingu spoczywa na leasingobiorcy. Przedmiot leasingu podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu OC, a często także AC i NNW, co oczywiście znaczącą zabezpiecza leasingobiorcę.

Jednak w związku z tym, że to firma leasingowa jest właścicielem przedmiotu leasingu, to jej ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie.

Zgłoszenie szkody przez leasingobiorcę

Jak zapewne się domyślasz, powstanie szkody leasingobiorca zgłasza ubezpieczycielowi.

Często jednak leasingobiorcy zapominają o tym, że mają także obowiązek powiadomić firmę leasingową o powstałej szkodzie. Obowiązek ten wynika z kodeksu cywilnego oraz bardzo często również z ogólnych warunków umowy leasingu.

Jakie są skutki powstania szkody całkowitej w umowie leasingu?

Leasingobiorca ma obowiązek zapłaty wszystkich wynikających z umowy i niezapłaconych do tej pory rat leasingu. Raty te są pomniejszone o korzyści, jakie firma leasingowa uzyska w związku z:

• wcześniejszą zapłatą wszystkich pozostałych rat;

• wypłatą odszkodowania przez ubezpieczyciela.

Zdarza się, że wypłacone odszkodowanie jest na tyle wysokie, że wystarcza na pokrycie pozostałych do zapłaty rat. Zwykle jest tak w sytuacji, gdy do szkody całkowitej dochodzi w momencie, gdy leasing dobiega końca i pozostało już niedużo rat do zapłaty.

Na to, kiedy dojdzie do powstania szkody całkowitej, nie mamy oczywiście żadnego wpływu. Dlatego równie dobrze szkoda całkowita może wystąpić na początku trwania umowy leasingu. Wówczas bardzo często kwota odszkodowania nie wystarcza na pokrycie pozostałych rat. W takim przypadku brakującą kwotę leasingobiorca musi pokryć z własnych środków.

Od kwoty pozostałej do zapłaty firma leasingowa ma obowiązek także odjąć kwotę uzyskaną na przykład ze sprzedaży części, które ocalały mimo szkody.

Podstawa rozliczenia leasingu przy szkodzie całkowitej

Sposób rozliczenia leasingu na wypadek szkody całkowitej wynika z przepisów kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 709[5] Kodeksu cywilnego:

§ 1. Jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa.
§ 2. Korzystający powinien niezwłocznie zawiadomić finansującego o utracie rzeczy.
§ 3. Jeżeli umowa leasingu wygasła z przyczyn określonych w § 1, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i wygaśnięcia umowy leasingu oraz z tytułu ubezpieczenia rzeczy, a także naprawienia szkody.

Wprawdzie w przepisie nie zostało użyte pojęcie szkody, ale przez utratę rzeczy należy rozumieć także jej uszkodzenie.

Szczegółowe zasady rozliczenia leasingu w razie powstania szkody całkowitej określone są zwykle w ogólnych warunkach umowy leasingu.

Przeczytaj więcej o zaginionych ogólnych warunkach umowy

Umowa leasingu a szkoda całkowita – podsumowanie

Często zdarza się, że firmy leasingowe dokonują błędnego rozliczenia umowy leasingu. Powodem tego jest nieprawidłowe wyliczenie korzyści, jakie leasingodawca uzyskał. To z kolei skutkuje żądaniem przez leasingodawcę zapłaty wyższej kwoty niż faktycznie mu przysługuje.

Dlatego ważne jest, aby dokładnie prześledzić rozliczenie leasingu otrzymane od firmy leasingowej.

Jeśli chcesz chcesz skorzystać z pomocy prawnej w sprawie rozliczenia umowy leasingu po szkodzie całkowitej, to zapraszam do KONTAKTU.

Autorka artykułu: Karolina Łaska – aplikantka adwokacka