Jeżeli przedsiębiorca chce złożyć pozew, musi liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów postępowania sądowego. Ile kosztuje złożenie pozwu? Wysokość opłat zależy w większości od wartości dochodzonego roszczenia. Im wyższa dochodzona kwota, tym wyższe są opłaty związane ze złożeniem pozwu. 

Ile kosztuje złożenie pozwu?

Na główne koszty postępowania cywilnego składają się:

• opłata sądowa za złożenie pozwu;
• koszty zastępstwa procesowego („wynagrodzenie prawnika”);
• opłata skarbowa za przedłożenie dokumentu pełnomocnictwa (17 złotych).

W toku postępowania mogą się pojawić też dodatkowe koszty, które trzeba będzie ponieść. Może to być zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego czy koszty sporządzenia operatu szacunkowego.

Opłata sądowa za złożenie pozwu występuje zawsze. Natomiast koszty związane z udziałem zawodowego pełnomocnika ponoszone są tylko wtedy, gdy zawodowy pełnomocnik (radca prawny czy adwokat) zastępuje stronę w postępowaniu.

Jeżeli nie stać Cię na złożenie pozwu, możesz złożyć wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych.

Opłata sądowa za złożenie pozwu

Nie ma możliwości wniesienia powództwa za darmo.

Konieczność wniesienia opłaty sądowej stanowi zabezpieczenie przed masowym składaniem pozwów. Zawsze więc, jeżeli chcesz złożyć pozew do sądu, będzie się to wiązało z koniecznością wniesienia opłaty.

Zmiana wysokości opłat w sierpniu 2019 roku

W sierpniu 2019 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zmieniła ona zasady określania wysokości kosztów sądowych, w tym np. kosztów za złożenie pozwu.

W sprawach o zapłatę, których wartość przedmiotu sporu wynosi do 20 000 złotych, zawsze wysokość opłaty ustala się widełkowo.

Dotyczy to nie tylko spraw dochodzonych w postępowaniu uproszczonym, ale też w innych rodzajach postępowania.

Widełki kształtują się następująco:

Od sierpnia 2019 roku ustalenie opłaty od pozwu w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu wynosi do 20 000 złotych, jest prostsze.

Nie trzeba obliczać za każdym razem, ile wynosi 5% dochodzonej kwoty i zaokrąglać otrzymanego wyniku w górę do pełnej złotówki. Wystarczy spojrzeć, w których widełkach mieści się wartość przedmiotu sporu. I już wiadomo, ile trzeba będzie zapłacić za złożenie pozwu.

Nie trzeba też zastanawiać się, czy sprawa będzie rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym czy nie.

Opłaty za pozew są jednak o wiele wyższe.

Na przykład przed sierpniem 2019 roku opłata za pozew o zapłatę 19 000 złotych za wykonaną usługę wynosiła 300 złotych. Teraz za złożenie takiego pozwu trzeba zapłacić 1000 złotych. Różnica wynosi aż 700 złotych!

Tańsze tryby postępowania

Są jednak dwa postępowania, w których pobiera się jedynie część opłaty ustalonej w przytoczony powyżej sposób.

„Tańszymi” postępowaniami są:

• elektroniczne postępowanie upominawcze;
•  postępowanie nakazowe.

Koszty złożenia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz w postępowaniu nakazowym wynoszą 1/4 opłaty podstawowej. Z tym że nie każda sprawa nadaje się do takiego „tańszego” postępowania.

W postępowaniu nakazowym, gdy sąd wyda nakaz zapłaty, a pozwany nie zgadza się z tym rozstrzygnięciem, to on będzie musiał wnieść brakującą opłatę za złożenie zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.

Stanowi to wyjątek od zasady, że to zawsze powód uiszcza opłatę za złożenie pozwu.

Koszty zastępstwa procesowego

Dodatkowo strona zastępowana w toku sprawy przez zawodowego pełnomocnika może dochodzić od drugiej strony zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przez zawodowego pełnomocnika.

Wysokość wynagrodzenia określają dwa rozporządzenia: jedno dla stawek radców prawnych, drugie dla stawek adwokatów.

Stawki w obu rozporządzeniach kształtują się w sposób analogiczny.

I tak: wysokość kosztów zastępstwa procesowego kształtują się w zależności od wartości przedmiotu sporu.

Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

• do 500 złotych – 90 złotych;
• od powyżej 500 złotych do 1500 złotych – 270 złotych;
• od powyżej 1500 złotych do 5000 złotych – 900 złotych;
• od powyżej 5000 złotych do 10 000 złotych – 1800 złotych;
• od powyżej 10 000 złotych do 50 000 złotych – 3600 złotych;
• od powyżej 50 000 złotych do 200 000 złotych – 5400 złotych;
• od powyżej 200 000 złotych do 2 000 000 złotych – 10 800 złotych;
• od powyżej 2 000 000 złotych do 5 000 000 zł – 15 000 złotych;
• od powyżej 5 000 000 złotych – 25 000 złotych.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego zależy też od etapu, na jakim zakończy się postępowanie.

Powyższe zestawienie dotyczy stawek w sytuacji, gdy sprawa nie zakończy się na wydaniu nakazu zapłaty.

Zwrot kosztów po wygranej

Wyżej wskazane koszty powód co do zasady będzie mógł odzyskać od pozwanego, gdy wygra sprawę.

Więcej o zasadach zwrotu kosztów procesu

Wtedy sąd orzeknie, że pozwany ma zwrócić powodowi koszty postępowania.

Ta zasada działa jednak również w drugą stronę.

Gdy sąd oddali powództwo (powód przegra sprawę), powód będzie musiał zwrócić koszty pozwanemu.

Najczęściej będą to tylko koszty zastępstwa procesowego, chyba że pozwany składał zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.

Wniosek o zwrot kosztów

Sąd nie rozstrzygnie o kosztach postępowania bez wniosku strony o zasądzenie ich od przeciwnika procesowego.

Istnieje od tego wyjątek – gdy strona nie jest zastępowana przez zawodowego pełnomocnika. Wtedy sąd z urzędu zasądzi zwrot kosztów procesu.

Co natomiast ważne, gdy strona nie jest reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, to nie przysługują jej koszty zastępstwa procesowego przez zawodowego pełnomocnika.

Skoro strona nie korzysta z pomocy adwokata, to nie należy jej się zwrot „wynagrodzenia” za pomoc prawnika.

Ile kosztuje złożenie pozwu – podsumowanie

Przed złożeniem pozwu należy sprawdzić, ile to kosztuje.

Wyliczenie, które przedstawiłam powyżej, dotyczy kosztów postępowania przed sądem pierwszej instancji.

Jeżeli wyrok będzie niekorzystny dla strony, przysługuje jej prawo do złożenia apelacji. A to wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Dlatego warto dążyć do ugodowego zakończenia spaw i zawarcia ugody. Tym bardziej że sprawa sądowa może trwać bardzo długo.

Więcej o tym, ile może toczyć się sprawa w sądzie, i o tym, dlaczego warto zawrzeć ugodę.

Jeżeli potrzebujesz indywidualnej porady prawnej dotyczącej sporządzenia pozwu o zapłatę czy wyliczenia kosztów postępowania, zapraszam do KONTAKTU.